Aangeleerde hulpeloosheid, een uitdaging voor professional organizers?
Als je overweegt om een professional organizer (of opruimcoach, net hoe je het wil noemen) te worden, is het belangrijk om bekend te zijn met verschillende uitdagingen waarmee je klanten te maken kunnen krijgen. Eén van deze uitdagingen is aangeleerde hulpeloosheid. Maar, wat is nou precies aangeleerde hulpeloosheid, hoe kunnen wij als professional organizers het herkennen bij onze klanten en welke stappen genomen kunnen worden om dit probleem aan te pakken.
Wat is aangeleerde hulpeloosheid?
Bij mij heeft het jaren geduurd voor ik van het begrip aangeleerde hulpeloosheid hoorde in een van mijn intervisiebijeenkomsten waar in een casus een klant voorbij kwam die daar last van had. Aangeleerde hulpeloosheid is een psychologisch concept dat verwijst naar een toestand waarin mensen geloven dat ze geen controle hebben over hun omgeving of hun eigen handelingen. Dit gevoel van hulpeloosheid kan ontstaan wanneer iemand herhaaldelijk negatieve ervaringen heeft gehad waar hij of zij geen invloed op kon uitoefenen. Hierdoor kan een persoon het geloof ontwikkelen dat elke poging om een situatie te verbeteren zinloos is. Ze zitten in een negatieve spiraal en elke mislukte poging om op te ruimen resulteert in een “zie je nu wel, ik kan het echt niet”.
Hoe herken je aangeleerde hulpeloosheid bij je klant?
Als professional organizer ben je getraind om signalen bij je klanten op te pikken. Ze vertellen je veel maar laten non verbaal natuurlijk nog veel meer zien. Ook aangeleerde hulpeloosheid zul je bij je klanten gaan herkennen. Enkele tekenen die kunnen wijzen op aangeleerde hulpeloosheid en waar je dus op kunt letten zijn:
1. Overweldiging: Klanten kunnen overweldigd zijn door de omvang van hun rommelige of chaotische omgeving. Ze kunnen het gevoel hebben dat het opruimen een onmogelijke taak is. En ja, wat doen onze klanten bij onmogelijke taken? Die worden uitgesteld of helemaal niet meer gedaan. Niet omdat ze niet meer willen, maar gewoon omdat ze geen idee meer hebben hoe ze het moeten doen. Ze zijn lamgeslagen door hun eigen overtuigingen.
2. Passiviteit: Mensen die lijden aan aangeleerde hulpeloosheid kunnen vaak passief en afwachtend zijn. Ze verwachten dat anderen de problemen voor hen oplossen, in plaats van zelf actie te ondernemen. Door het eigenaarschap zoals we dat zo mooi noemen bij de ander te leggen heb je zelf geen schuld, je kunt altijd de ander of de situatie de schuld geven. Dit kan voor jouw klant soms makkelijker zijn om met de situatie te dealen, maar het kan voor jou echt super frusterend zijn. Onthou, het is geen onwil maar ze weten gewoon echt niet meer hoe ze in beweging moeten komen.
3. Lage zelfwaardering: Klanten met aangeleerde hulpeloosheid hebben vaak een lage eigenwaarde en geloven dat ze niet in staat zijn om veranderingen teweeg te brengen in hun leefomgeving. Ook dit resulteert natuurlijk net als bij bovenstaande punten in uitstel en afstel.
Hoe kan aangeleerde hulpeloosheid worden aangepakt?
Een super vervelend probleem dus voor je klant, maar als organizer kun je ook met de honden in het haar zitten. Toch kunnen wij een belangrijke rol spelen bij het helpen van de klant om de aangeleerde hulpeloosheid te overwinnen. Ik geef je wat strategieën die je zou kunnen proberen:
1. Begeleiding en ondersteuning bieden: Moedig je klanten aan en bied hen de nodige begeleiding en ondersteuning om kleine stapjes te zetten in de richting van een opgeruimde omgeving. Geef complimenten en erken hun inspanningen, hoe klein die ook zijn.
2. Doelen stellen: Werk samen met je klanten om realistische doelen te stellen. Door kleine doelen te bereiken, kunnen ze langzaam hun gevoel van controle en zelfvertrouwen vergroten.
3. Vaardigheden aanleren: Help je klanten om praktische vaardigheden aan te leren, zoals het organiseren van hun spullen, het maken van een planning en het handhaven van een opgeruimde leefomgeving. Deze vaardigheden zullen hen helpen om zelfstandig veranderingen door te voeren.
4. Positieve versterking: Moedig je klanten aan en beloon hun vooruitgang. Positieve versterking kan hen helpen om hun negatieve overtuigingen te doorbreken en hun zelfvertrouwen te vergroten. Wees hun cheerleader!
Aangeleerde hulpeloosheid is een uitdaging waar veel mensen mee te maken krijgen, vooral wanneer het gaat om het organiseren en opruimen van hun leefomgeving. Als professional organizer of opruimcoach kun je een waardevolle rol spelen in het herkennen en aanpakken van aangeleerde hulpeloosheid bij je klanten. Door begeleiding, doelen stellen, vaardigheden aanleren en positieve versterking te bieden, kun je je klanten helpen om hun gevoel van controle te herwinnen en veranderingen aan te brengen in hun leefomgeving.
Neem de tijd om de signalen van aangeleerde hulpeloosheid te herkennen en wees geduldig in je begeleiding. Door je klanten te empoweren en hen te laten zien dat verandering mogelijk is, kun je hen helpen om de weg naar een georganiseerde leefomgeving te vinden. Samen maken we het verschil??